Nagelschimmel gedijt het beste in een warme en vochtige omgeving. Daarom zijn meestal de teennagels aangetast en zelden de vingernagels.
Schimmelsporen kunnen worden overgedragen tussen mensen onderling of van dieren op mensen. Deze sporen zijn zeer resistent. Ze kunnen weken overleven op handdoeken, badmatten, houten latten en andere vloeren, en nog steeds besmettelijk blijven voor de mens.
In de regel loopt men de infectie op in openbare baden, sauna’s, fitness studio’s of douches en vooral in sportkleedkamers.
Belangrijke factoren in het ontstaan van de nagelschimmel zijn bijvoorbeeld de vochtigheid in de schoenen als gevolg van toegenomen transpiratie (vooral in sportschoenen), bloedsomloopproblemen bij diabetici of door trombose. De fysieke druk die wordt veroorzaakt door dichte schoenen vermindert de defensieve kracht van de huid en nagels en vergroot daarmee de kans op infectie.
In de VS heeft ongeveer 7-10% van de bevolking een of andere vorm van nagelschimmel, in Nederland ligt het cijfer hoger dan 12%.
In de meeste gevallen zijn zowel de nagel als het nagelbed beïnvloed. In de regel betekent dit geel/bruine verkleuring van het nagelbed en de onderkant van de nagel zelf, samen met een verdikking van de nagel en vaak brokkelige nagels. Als het een draadschimmelinfectie is begint de verkleuring onder de punt van de nagel. Een gistinfectie begint in de huid rond de nagels. Een geïnfecteerd nageloppervlak wordt gekenmerkt door witte vlekken op een bruine of grijze ondergrond.
De diagnose is meestal met het blote oog te stellen. Als een infectie vermoed wordt, maar niet zichtbaar is, , kan de nagel worden gekleurd en bestudeerd onder een microscoop, waardoor de schimmel zichtbaar wordt. Met een monster van de nagel kan men een schimmelcultuur cultiveren, waarmee het schimmel-type kan worden geïdentificeerd.
Behandeling
De schimmelnagel kan op verschillende manieren behandeld worden:
Er is speciale anti-schimmel lak of zalf met antifungale ingrediënten. Deze werkt meestal alleen als de infectie in de punt van de nagel zit, is alleen werkzaam op 50% van de nagel en de nagel matrix wordt niet behandeld. De werkzame bestanddelen zijn ciclopirox 8% (Batrafen) en Amorolfin 5% (Loceryl Nagellak).
Als het nagelbed zelf is aangetast,of meer dan de helft van de nagel, of meerdere nagels, dan kan een systemisch geneesmiddel (orale tabletten, bijvoorbeeld Lamisil) worden gebruikt tegen de schimmel. Dit geneesmiddel bestrijdt de schimmel van binnenuit. Gedurende het volledige verloop van de behandeling moeten tabletten worden ingenomen, totdat de aangetaste nagel helemaal is uitgegroeid. Er mag geen onderbreking van de behandeling plaatsvinden. Voor vingernagels duurt deze behandeling meestal 6 maanden, voor teennagels 12 maanden. In ernstige gevallen, bijvoorbeeld wanneer de grote teennagel is aangetast, of bij oudere patienten kan de behandeling zelfs 18 maanden of langer duren.
Als gevolg van de te verwachten bijwerkingen (braken, diaree, duizeligheid, hoofdpijn, leverbeschadiging, misselijkheid, slaperigheid, hallucinaties,..) kiezen slechts 20-25% van de geïnfecteerde mensen ervoor om de antimycotische tabletten te gebruiken. Het slagingspercentage van de tabletten is ongeveer 50%. Na succesvolle behandeling is de kans op herinfectie tot 50% in de eerstvolgende 5 jaar.
Een nieuwe mogelijkheid om schimmelnagels te behandelen is de PinPointe Laser.
In studies uitgevoerd in de USA ten behoeve van de FDA goedkeuring van PinPointe FootlaserTM is aangetoond dat 70-81% van de nagelpatiënten na een laserbehandeling geen infectie meer hadden. Dit zowel na 6 maanden als na 1 jaar.